24 ΙΟΥΝΙΟΥ 1827: Η μάχη του Μεγάλου Σπηλαίου

Του  ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ 

  Στον τοίχο του παλαιού Ναού της Αγ. Λαύρας υπήρχαν 2 επιγραφές:

     1.   Επέρασεν ο Ιμπραήμ πασάς από τα Καλάβρυτα, λεηλατών και αιχμαλωτίζων, και κατέκαυσε την Αγίαν Λαύραν ο μερχαμετσής Τούρκος.  (4 Μαΐου 1826)

    2.      Πάλιν επέρασεν ο επάρατος και έκαμεν ημέρας 9 εις Ξηρόκαμπον και ηφάνισε τότε πολλούς. (4 Ιουνίου 1827)

 

  Τον Ιούνιο 1827 ο Ιμπραήμ ξεκίνησε από την Πάτρα, με κατεύθυνση προς τα Καλάβρυτα.

   Πλήθος γυναικόπαιδα κατέφυγαν στο μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου. Οι οπλαρχηγοί Β. και Ν. Πετμεζάς με 600 πολεμιστές, βοηθούμενοι από πολλούς ενόπλους Μοναχούς, κατέλαβαν θέσεις γύρω από τη Μονή. Μέσα στη Μονή μοναχοί, γυναίκες και παιδιά προσεύχονταν για τη σωτηρία του Έθνους.

   Ο Ιμπραήμ στράφηκε προς το Μέγα Σπήλαιο. Δεν πήγε από το φαράγγι του Βουραϊκού, διότι εφοβείτο μήπως εγκλωβιστεί, όπως ο Δράμαλης στα Δερβενάκια. Ανέβηκε την πλαγιά προς το Σταύριον όρος. (Αη-Γιάννη το λένε στους Ρωγούς).

   Κατά την παράδοση ο Ιμπραήμ στρατοπέδευσε λίγα χιλιόμετρα κάτω από την Κερπινή. Εκεί έσκαψε προς αναζήτηση νερού. Μια πηγή που μέχρι και σήμερα λέγεται «του Ιμπραήμ η βρύση».

   Ο Ιμπραήμ πέρασε στην ανατολική πλευρά του Αη-Γιάννη και στρατοπέδευσε απέναντι από το Μέγα Σπήλαιο. Περίπου στην άνω Ζαχλωρού. Πριν διατάξει επίθεση, έστειλε ένα γράμμα και ζητούσε την υποταγή του Μοναστηριού.

   Ο ηγούμενος Δαμασκηνός έστειλε την απάντηση: «... ημείς να προσκυνήσωμεν είναι αδύνατον διότι είμεθα ωρκισμένοι ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν ...». Ένα από τα πολλά «Μολών Λαβέ» της Ελληνικής Ιστορίας. (Το πλήρες κείμενο της απάντησης μπορείτε να το διαβάσετε στο Μέγα Σπήλαιο, στον τοίχο του 1^ου ορόφου).

   Ο Ιμπραήμ διέταξε επίθεση και την διεύθυνε ο ίδιος. Τα κανόνια βροντούσαν και από τις δύο πλευρές. Η μάχη κράτησε από το πρωί μέχρι το βράδυ, αλλά το Σπήλαιο έμενε όρθιο.

 Εξακόσια πενήντα άψυχα εχθρικά κουφάρια γέμισαν τις απόκρυμνες πλαγιές της μονής, ενώ από τους Έλληνες σκοτώθηκε μόνο ο  Ανδρέας Σαρδελιάνος από την Κερπινή και τραυματίσθηκαν τρεις άλλοι.  

   Ο Ιμπραήμ απελπισμένος και βλέποντας τα απόκρημνα βουνά – δεν είχε ξαναδεί τέτοια στην Αίγυπτο - φοβήθηκε επίθεση των Ελλήνων από τα πλάγια τη νύκτα, και διέταξε γενική υποχώρηση. Όλοι τους ντροπιασμένοι έφυγαν για τα Καλάβρυτα.

   Στο Σπήλαιο, όλη τη νύκτα, βροντούσαν τα κανόνια και ηχούσαν οι καμπάνες που σήμαιναν τη Νίκη. Μέσα στη Μονή ηχούσε το «Τῆ  Ὑπερμάχω Στρατηγῶ τά νικητήρια...».

* Την ιστορία αυτή, και άλλα πατριωτικά κείμενα, μπορείτε να τα διαβάσετε στο Αναγνωστικό της ΣΤ΄ Δημοτικού του Σχολικού Έτους 1955-1956.
   Με αυτά μεγαλώσαμε εμείς...