Απ’ το σκοτάδι στο φως .Ο εξηλεκτρισμός της Κερπινής μέσα από σπάνια ιστορικά ντοκουμέντα και μνήμες.

  Όταν το ηλεκτρικό ρεύμα έφερε την ελπίδα και την πρόοδο στο χωριό μας.

   Μια μικρή στοίβα από κιτρινισμένα χαρτιά, προσεκτικά φυλαγμένα επί δεκαετίες, ήρθε πρόσφατα στο φως και μας γύρισε πίσω στον χρόνο — στην εποχή που το ηλεκτρικό ρεύμα έφτανε για πρώτη φορά στα σπίτια της Κερπινής.

   Οι πρωτότυπες άδειες χορήγησης ηλεκτρικού ρεύματος, που διασώθηκαν από τον τότε ιδιοκτήτη της ηλεκτρικής εγκατάστασης του χωριού Νικόλαο Μέρμηγκα του Ανδρέα, καθώς και από τον γιο του Γιώργο Μέρμηγκα και την οικογένειά του που τα διαφύλαξαν, αποτελούν πολύτιμα τεκμήρια μιας εποχής όπου η ενέργεια σήμαινε ανάπτυξη, ελπίδα και μέλλον.
Ο Νικόλαος Μέρμηγκας — ο τότε «Μυτιληναίος» της περιοχής μας — υπήρξε πρωτοπόρος και καθοριστικός για την ηλεκτροδότηση της Κερπινής .

   Σε μια Ελλάδα που προσπαθούσε να ξανασταθεί στα πόδια της μετά τον πόλεμο, ο εξηλεκτρισμός δεν ήταν απλώς ένα τεχνικό έργο· ήταν σύμβολο προόδου και νέας ζωής.

   Από τα σωζόμενα στοιχεία των αδειών προκύπτει ότι οι πρώτες εγκρίσεις και συνδέσεις ηλεκτρικού ρεύματος στην Κερπινή ξεκίνησαν στις 23 Μαρτίου 1951, με επίσημη έγκριση στις 25 Ιανουαρίου 1952 από το Συμβούλιο Σιδηροδρόμων.
Η άδεια αφορούσε τριφασική εναλλασσόμενη ηλεκτρική εγκατάσταση παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κερπινή — ένα μεγάλο τεχνολογικό επίτευγμα για την εποχή.

Η ανάπτυξη συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια:

·   8 Απριλίου 1954 – Ήρθε η Άδεια για ηλεκτρικό μηχανοκίνητο αλευρόμυλο.

·   Μαρτίου 1955 – Έχουμε την Άδεια για πριονοκορδέλα κινητήριας δύναμης έως 10 ίππων, για επεξεργασία ξύλου.

   Από τα ίδια έγγραφα προκύπτουν και σημαντικές εξελίξεις γύρω από την εξαγορά της ιδιωτικής επιχείρησης από τη ΔΕΗ:
   - 19 Αυγούστου 1960 – Αίτημα από το Υπουργείο Βιομηχανίας προς τη ΔΕΗ για την εξαγορά της επιχείρησης.
   - 21 Μαρτίου 1962 – Επίσημο αίτημα της ΔΕΗ για διαπραγμάτευση με τον Νικόλαο Μέρμηγκα στα Κεντρικά Γραφεία της εταιρείας στην Αθήνα — και το τελικό deal.
   - 1963 – Ολοκλήρωση της εξαγοράς της επιχείρησης και του εξοπλισμού από τη ΔΕΗ, γεγονός που σήμανε την πλήρη ένταξη της Κερπινής στο εθνικό δίκτυο ηλεκτρισμού. Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης εντάχθηκε τότε στη ΔΕΗ, συνεχίζοντας τη σχέση του με την ενέργεια από νέα θέση , όπως και ανιψιός του Μιχάλης Μέρμηγκας.

Οι μνήμες από το φως που δεν έσβηνε εύκολα

   Πέρα από τα έγγραφα, οι μνήμες των παλαιότερων συμπληρώνουν ζωντανά την εικόνα εκείνης της εποχής.
   Από όσα φαίνονται στα επίσημα στοιχεία αλλά και όσα αφηγούνται οι κάτοικοι, η μονάδα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας λειτουργούσε για τον εξωτερικό  φωτισμό του χωριού μας, τουλάχιστον μέχρι τις 1 μετά τα μεσάνυχτα τους θερινούς μήνες και μέχρι τα μεσάνυχτα τον χειμώνα, ενώ ξεκινούσε περίπου δύο ώρες πριν ξημερώσει.
   Και όταν το απαιτούσε η ζωή του χωριού — μεγάλες γιορτές, πανηγύρια, κοινωνικά γεγονότα — οι μηχανές έμεναν αναμμένες για ώρες παραπάνω.
Ήταν μια εποχή όπου η ενέργεια δεν ήταν δεδομένη· ήταν προσφορά, υπηρεσία και φροντίδα της κοινότητας.

   Λίγο αργότερα, στις 27 Μαΐου 1964, ο Νικόλαος Μέρμηγκας υπέβαλε αίτηση για επαναλειτουργία της πριονοκορδέλας επεξεργασίας ξύλου και του αλευρομύλου, δείχνοντας τη διάθεσή του να παραμείνει δραστήριος στον χώρο της τοπικής παραγωγής.
   Η όλη επιχείρηση λειτούργησε μέχρι περίπου το 1987, υπό τη διεύθυνση του ανιψιού του Γεωργίου Σπυρόπουλου, ως αλευρόμυλος και πριονοκορδέλα για την εξυπηρέτηση του χωριού και της γύρω περιοχής.

    Μαζί με τις άδειες διασώθηκαν και τα πρωτότυπα σχέδια του ηλεκτρικού δικτύου, όπου αποτυπώνονται οι πρώτες γραμμές μεταφοράς και οι εγκαταστάσεις παραγωγής. Πρόκειται για ανεκτίμητο ιστορικό υλικό, που φωτίζει την τεχνική και κοινωνική πρόοδο της εποχής.

   Για την Κερπινή, το ηλεκτρικό φως σήμαινε πολλά: βραδιές χωρίς λύχνους, σχολεία που μπορούσαν να λειτουργούν τον χειμώνα, καφενεία ,ξενώνες, νέες επαγγελματικές δραστηριότητες και ευκολίες που έως τότε έμοιαζαν πολυτέλεια.
Οι άδειες αυτές δεν είναι απλώς έγγραφα· είναι ζωντανές μαρτυρίες ενός κομβικού σταθμού στην ιστορία του χωριού μας.

    Αξίζει να διαφυλαχθούν και να παρουσιαστούν δημόσια, ώστε οι νεότεροι να θυμούνται πως κάθε καλώδιο και κάθε λάμπα φέρουν επάνω τους τη μνήμη μιας εποχής που το χωριό μας πέρασε — κυριολεκτικά — απ’ το σκοτάδι στο φως.

      -        Κείμενο – επεξεργασία: Νίκος Μάρας
-         Πηγές: Ιδιωτικό αρχείο Γεωργίου Μέρμηγκα – Άδειες χορήγησης ηλεκτρικού ρεύματος, ντοκουμέντα κ.λπ.
-          Ευχαριστούμε θερμά τον Γεώργιο Μέρμηγκα και την οικογένειά του για τη διάθεση των αυθεντικών εγγράφων.

---

 Ιστορικό Σημείωμα

   Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ελλάδα ξεκίνησε ένα τεράστιο έργο εκσυγχρονισμού: τον εξηλεκτρισμό της υπαίθρου.
Η ΔΕΗ, που ιδρύθηκε το 1950, ανέλαβε να ενώσει τα εκατοντάδες τοπικά δίκτυα και να φέρει ρεύμα σε κάθε πόλη και χωριό.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60, το ηλεκτρικό φως είχε φτάσει στα περισσότερα χωριά της ορεινής Ελλάδας, αλλάζοντας ριζικά την καθημερινότητα, την παραγωγή και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων.
   Η Κερπινή υπήρξε από τις πρώτες κοινότητες των Καλαβρύτων που απέκτησαν δική της ηλεκτρική εγκατάσταση, πριν ακόμη ενταχθεί στο εθνικό δίκτυο της ΔΕΗ.