Το Αίγιο είναι από τις αρχαιότερες πόλεις της Ελλάδας
και των Βαλκανίων. Όλες οι εποχές της ελληνικής ιστορίας αντιπροσωπεύονται
πλούσια στο Αίγιο και την ευρύτερη περιοχή. Σημαντικά ευρήματα των προϊστορικών
χρόνων, κυρίως της πρωτοελλαδικής (3η χιλιετία π.Χ.) και μεσοελλαδικής περιόδου
(α΄ μισό 2ης χιλιετίας π.Χ.), που ήλθαν στο φως κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε
διάφορα σημεία της σύγχρονης πόλης, επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του Αιγίου από τα
προϊστορικά χρόνια.
Πρώτοι κάτοικοί του, κατά τη μυθολογία, ήταν οι Αιγιαλείς Πελασγοί, όμως ως ιδρυτές της ενιαίας πόλης φέρονται οι Ίωνες. Στα μέσα του 16ου αιώνα οι Ίωνες ήρθαν από την Αττική, κατέλαβαν την εύφορη Αιγιάλεια και πολύ νωρίς αναμείχθηκαν ειρηνικά και ενώθηκαν με τους Αιγιαλείς Πελασγούς. Με την πάροδο του χρόνου, οι Ίωνες νομιμοποίησαν το κέντρο της επικυριαρχίας τους στην Πελοπόννησο στο αρχαίο Αίγιο όπου ήταν σε μεγάλη ακμή το ιερό του Δία που ονομαζόταν Αμάριος ή Ομάριος ή ορθότερα Ομαγύριος (από το ομήγυρη-συγκέντρωση) . Όπως μαρτυρούν οι θαλαμοειδείς τάφοι που βρέθηκαν στην περιοχή της Καλλιθέας πλησίον των σχολικών συγκροτημάτων, καθώς και τα οικιστικά λείψανα που ήλθαν στο φως από τις ανασκαφές σε διάφορα σημεία της πόλης, το Αίγιο κατά τη μυκηναϊκή περίοδο (1550-1060 π.Χ) σημείωσε μεγάλη ακμή, ιδιαιτέρως κατά το τελευταίο διάστημα (1200-1100 π.Χ.) οπότε έλαβε χώρα και ο τρωικός πόλεμος (1184π.Χ.). Το Αίγιο αναφέρεται στον κατάλογος των πλοίων των πόλεων που πήραν μέρος υπό την αρχηγία του Αγαμέμνονα στην εκστρατεία κατά της Τροίας (Ιλιάδα Β, 574). Επειδή δε, ναός του Δία στο Αίγιο είχε τέτοια φήμη, ως τόπος συγκέντρωσης των Ελλήνων για την επίλυση κοινών προβλημάτων, δημιουργήθηκε η παράδοση, που τη μνημονεύει και ο Παυσανίας, πως εκεί πραγματοποιήθηκε από τον Αγαμέμνονα η συγκέντρωση των αρχηγών των Αχαιών (κατ’ άλλου, η συγκέντρωση αυτή συνέβηκε στην αρχαία Ελίκη, πόλη παρακείμενη του Αιγίου), για να συζητήσουν και να πάρουν αποφάσεις σχετικά με την Τρωϊκή Εκστρατεία και πως μάλιστα αυτό ήταν η αιτία να δοθεί η προσωνυμία του Ομαγύριου Δία στο ιερό.
Κατά το 12ο π.Χ. αιώνα έγινε μετακίνηση των Αχαιών από τη Λακωνία στη Βόρειο Πελοπόννησο. Οι Αχαιοί έδιωξαν τούς Ίωνες και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή δίνοντάς της το όνομά τους- Αχαΐα. Περί το 8ΟΟ π.Χ. ίδρυσαν 12 πόλεις, την περίφημη Δωδεκάπολι της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Το Αίγιο έγινε πόλις με συνοικισμό επτά ή οκτώ κοινοτήτων, ενώ κατά την ρωμαϊκή περίοδο θα προσαρτήσει και την περιοχή των γειτονικών Ρυπών που ταυτίζονται από κάποιους αρχαιολόγους με τα ερείπια στο χωριό Κούμαρη, 7 χλμ. νοτιοδυτικά του Αιγίου ή σύμφωνα με άλλους με εκείνα των Καμαρών. Στις προσαρτήσεις του ενδεχομένως περιλαμβάνεται και η περιοχή των Αιγών. Οι 12 αυτές πόλεις συνδέθηκαν μεταξύ τους με το δεσμό της Αμφικτιονικής ιδέας και στην πρώτη αυτή Αχαϊκή Συμπολιτεία κατά το 400 π.Χ., στο Αίγιο συνερχόταν και λειτουργούσε η Βουλή της Συμπολιτείας, όπως μας πληροφορεί η επιγραφή που βρέθηκε στα Ψηλά Αλώνια και την δημοσίευσε ο Σουηδός αρχαιολόγος καθηγητής Πώλ Όστρομ.
Μετά την καταστροφή της Ελίκης (373/2 π.Χ.) το Αίγιο έγινε το πολιτικό κέντρο του Α΄ Κοινού των Αχαιών αλλά και το θρησκευτικό με τη λατρεία του Διός Ομαρίου ή Ομαγυρίου και της Δήμητρος Παναχαίας. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Σπαρτιάτες φρόντισαν να εγκαθιδρύσουν ολιγαρχικό πολίτευμα στην πόλη, ώστε να μην προσχωρήσει στη συμμαχία των Αθηναίων. Το πολίτευμα αυτό ανατράπηκε μόνο στα χρόνια της ηγεμονίας των Θηβών (367 – 364 π.Χ). Κατά τους χρόνους της ακμής τους οι Αιγιώτες ξεχώρισαν ιδιαίτερα ως αθλητές και ήταν ονομαστοί ως σφενδονήτες. Ακόμη ανέδειξαν και αθλητές Ολυμπιονίκες, όπως ο Στράτων , ο Αθηνόδωρος και άλλοι. Επίσης οι Αιγιώτισσες αυλήτριδες ήσαν ξακουστές. Στη Χαιρώνεια, το 338 πΧ., οι Αχαϊκές πόλεις είχαν συμπαραταχτεί στο αντιμακεδονικό στρατόπεδο. Μετά την ήττα τους, οι πόλεις της Αχαΐας πήραν μέρος στο Συνέδριο της Κορίνθου. Το 330 π.Χ. ξαναβρέθηκαν στην αντιμακεδονική συμμαχία, που οργάνωσε η Σπάρτη κατά του Αντιγόνου και πήραν μέρος στη μάχη της Μεγαλόπολης. Μετά την ήττα τους, ο Αντίγονος κατάργησε τη Συμπολιτεία και εγκατέστησε ισχυρή μακεδονική φρουρά σε κάθε πόλη. Μακεδονική φρουρά εγκαταστάθηκε και στο Αίγιο.
Το 320 π.Χ. το Αίγιο κυριεύτηκε από τον Κάσσανδρο. Εναντίον του κινήθηκε ο στρατηγός του Αντιγόνου, Αριστόδημος, και έδιωξε τη φρουρά του Κάσσανδρου. Αλλά, ενώ γίνονταν προετοιμασίες για να ανακηρυχτεί η πόλη ελεύθερη, ομάδες Αιτωλών που είχαν ακολουθήσει στην εκστρατεία τον Αριστόδημο, μπήκαν στην πόλη, την λεηλάτησαν και έβαλαν φωτιά σκοτώνοντας πολλούς από τους κατοίκους της πόλης.. Το 315 π.Χ. την καταλαμβάνουν οι δυνάμεις του Αντιγόνου
Το 308 π.Χ. η πόλη πέρασε στην εξουσία του Πολυσπέρχοντα, ο οποίος διόρισε φρούραρχο τον Στρόμβιχο. Το 303 π.Χ. την πόλη του Αιγίου την πολιόρκησε ο γιος του Αντιγόνου, Δημήτριος ο Πολιορκητής. Τελικά η φρουρά υπέκυψε. Ο Δημήτριος φέρθηκε πολύ σκληρά στη μακεδονική φρουρά. Σταύρωσε μπροστά στις πύλες της πόλης το Στρόμβιχο και 80 άντρες του. Από το 303 π.Χ. το Αίγιο όπως και όλες οι Αχαϊκές πόλεις, πέρασαν μια περίοδο κρίσης και αναταραχών. Οι Μακεδόνες τοποθέτησαν τυράννους σε κάθε πόλη και άρχισαν οι μεγάλοι καυγάδες για το ποιος θα γίνει τύραννος. Η κατάσταση αυτή κράτησε ως το 287 π.Χ. όταν οι Αχαϊκές πόλεις ανέτρεψαν και έδιωξαν τις μακεδονικές φρουρές και δημιούργησαν τον πρώτο πυρήνα της Αχαϊκής Συμπολιτείας που έπαιξε σημαντικό ρόλο στα πράγματα της Πελοποννήσου έως τη Ρωμαϊκή κατάκτηση (145 π.Χ.).Το 276 π.Χ. γίνεται μέλος του Β΄ Κοινού των Αχαιών που είναι περισσότερο γνωστό με το όνομα Αχαïκή Συμπολιτεία. Εκτός όμως από το ότι το Αίγιο ήταν η θρησκευτική και πολιτική μητρόπολη της Αχαϊκής Συμπολιτείας , άλλα κατοπινά γεγονότα του έδωσαν ευρύτερη σημασία
Μετά την φυγή των Μακεδονικών Φρουρών από την περιοχή εμφανίζεται ο Σπαρτιάτης Κλεομένης ο οποίος θα στραφεί εναντίον της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Μπροστά στον ορμητικό Κλεομένη το 223π.Χ. γίνεται σύνοδος των Αχαϊκών πόλεων στο Αίγιο όπου αποφασίζεται να κληθεί ο βασιλιάς της Μακεδονίας για βοήθεια. Ο Αντίγονος ο Δώσων έρχεται στο Αίγιο και αναλαμβάνει την ηγεμονία της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Το 222π.Χ. ο Αντίγονος νικά τον Κλεομένη στα στενά της Σελλασίας και θέτει τέρμα στα σχέδιά του. Το 209 π.Χ. συνέρχεται στο Αίγιο η Σύνοδος των Συμμάχων των Αχαιών, των ουδέτερων Ελλήνων και του Φιλίππου της Μακεδονίας.
Πρώτοι κάτοικοί του, κατά τη μυθολογία, ήταν οι Αιγιαλείς Πελασγοί, όμως ως ιδρυτές της ενιαίας πόλης φέρονται οι Ίωνες. Στα μέσα του 16ου αιώνα οι Ίωνες ήρθαν από την Αττική, κατέλαβαν την εύφορη Αιγιάλεια και πολύ νωρίς αναμείχθηκαν ειρηνικά και ενώθηκαν με τους Αιγιαλείς Πελασγούς. Με την πάροδο του χρόνου, οι Ίωνες νομιμοποίησαν το κέντρο της επικυριαρχίας τους στην Πελοπόννησο στο αρχαίο Αίγιο όπου ήταν σε μεγάλη ακμή το ιερό του Δία που ονομαζόταν Αμάριος ή Ομάριος ή ορθότερα Ομαγύριος (από το ομήγυρη-συγκέντρωση) . Όπως μαρτυρούν οι θαλαμοειδείς τάφοι που βρέθηκαν στην περιοχή της Καλλιθέας πλησίον των σχολικών συγκροτημάτων, καθώς και τα οικιστικά λείψανα που ήλθαν στο φως από τις ανασκαφές σε διάφορα σημεία της πόλης, το Αίγιο κατά τη μυκηναϊκή περίοδο (1550-1060 π.Χ) σημείωσε μεγάλη ακμή, ιδιαιτέρως κατά το τελευταίο διάστημα (1200-1100 π.Χ.) οπότε έλαβε χώρα και ο τρωικός πόλεμος (1184π.Χ.). Το Αίγιο αναφέρεται στον κατάλογος των πλοίων των πόλεων που πήραν μέρος υπό την αρχηγία του Αγαμέμνονα στην εκστρατεία κατά της Τροίας (Ιλιάδα Β, 574). Επειδή δε, ναός του Δία στο Αίγιο είχε τέτοια φήμη, ως τόπος συγκέντρωσης των Ελλήνων για την επίλυση κοινών προβλημάτων, δημιουργήθηκε η παράδοση, που τη μνημονεύει και ο Παυσανίας, πως εκεί πραγματοποιήθηκε από τον Αγαμέμνονα η συγκέντρωση των αρχηγών των Αχαιών (κατ’ άλλου, η συγκέντρωση αυτή συνέβηκε στην αρχαία Ελίκη, πόλη παρακείμενη του Αιγίου), για να συζητήσουν και να πάρουν αποφάσεις σχετικά με την Τρωϊκή Εκστρατεία και πως μάλιστα αυτό ήταν η αιτία να δοθεί η προσωνυμία του Ομαγύριου Δία στο ιερό.
Κατά το 12ο π.Χ. αιώνα έγινε μετακίνηση των Αχαιών από τη Λακωνία στη Βόρειο Πελοπόννησο. Οι Αχαιοί έδιωξαν τούς Ίωνες και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή δίνοντάς της το όνομά τους- Αχαΐα. Περί το 8ΟΟ π.Χ. ίδρυσαν 12 πόλεις, την περίφημη Δωδεκάπολι της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Το Αίγιο έγινε πόλις με συνοικισμό επτά ή οκτώ κοινοτήτων, ενώ κατά την ρωμαϊκή περίοδο θα προσαρτήσει και την περιοχή των γειτονικών Ρυπών που ταυτίζονται από κάποιους αρχαιολόγους με τα ερείπια στο χωριό Κούμαρη, 7 χλμ. νοτιοδυτικά του Αιγίου ή σύμφωνα με άλλους με εκείνα των Καμαρών. Στις προσαρτήσεις του ενδεχομένως περιλαμβάνεται και η περιοχή των Αιγών. Οι 12 αυτές πόλεις συνδέθηκαν μεταξύ τους με το δεσμό της Αμφικτιονικής ιδέας και στην πρώτη αυτή Αχαϊκή Συμπολιτεία κατά το 400 π.Χ., στο Αίγιο συνερχόταν και λειτουργούσε η Βουλή της Συμπολιτείας, όπως μας πληροφορεί η επιγραφή που βρέθηκε στα Ψηλά Αλώνια και την δημοσίευσε ο Σουηδός αρχαιολόγος καθηγητής Πώλ Όστρομ.
Μετά την καταστροφή της Ελίκης (373/2 π.Χ.) το Αίγιο έγινε το πολιτικό κέντρο του Α΄ Κοινού των Αχαιών αλλά και το θρησκευτικό με τη λατρεία του Διός Ομαρίου ή Ομαγυρίου και της Δήμητρος Παναχαίας. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Σπαρτιάτες φρόντισαν να εγκαθιδρύσουν ολιγαρχικό πολίτευμα στην πόλη, ώστε να μην προσχωρήσει στη συμμαχία των Αθηναίων. Το πολίτευμα αυτό ανατράπηκε μόνο στα χρόνια της ηγεμονίας των Θηβών (367 – 364 π.Χ). Κατά τους χρόνους της ακμής τους οι Αιγιώτες ξεχώρισαν ιδιαίτερα ως αθλητές και ήταν ονομαστοί ως σφενδονήτες. Ακόμη ανέδειξαν και αθλητές Ολυμπιονίκες, όπως ο Στράτων , ο Αθηνόδωρος και άλλοι. Επίσης οι Αιγιώτισσες αυλήτριδες ήσαν ξακουστές. Στη Χαιρώνεια, το 338 πΧ., οι Αχαϊκές πόλεις είχαν συμπαραταχτεί στο αντιμακεδονικό στρατόπεδο. Μετά την ήττα τους, οι πόλεις της Αχαΐας πήραν μέρος στο Συνέδριο της Κορίνθου. Το 330 π.Χ. ξαναβρέθηκαν στην αντιμακεδονική συμμαχία, που οργάνωσε η Σπάρτη κατά του Αντιγόνου και πήραν μέρος στη μάχη της Μεγαλόπολης. Μετά την ήττα τους, ο Αντίγονος κατάργησε τη Συμπολιτεία και εγκατέστησε ισχυρή μακεδονική φρουρά σε κάθε πόλη. Μακεδονική φρουρά εγκαταστάθηκε και στο Αίγιο.
Το 320 π.Χ. το Αίγιο κυριεύτηκε από τον Κάσσανδρο. Εναντίον του κινήθηκε ο στρατηγός του Αντιγόνου, Αριστόδημος, και έδιωξε τη φρουρά του Κάσσανδρου. Αλλά, ενώ γίνονταν προετοιμασίες για να ανακηρυχτεί η πόλη ελεύθερη, ομάδες Αιτωλών που είχαν ακολουθήσει στην εκστρατεία τον Αριστόδημο, μπήκαν στην πόλη, την λεηλάτησαν και έβαλαν φωτιά σκοτώνοντας πολλούς από τους κατοίκους της πόλης.. Το 315 π.Χ. την καταλαμβάνουν οι δυνάμεις του Αντιγόνου
Το 308 π.Χ. η πόλη πέρασε στην εξουσία του Πολυσπέρχοντα, ο οποίος διόρισε φρούραρχο τον Στρόμβιχο. Το 303 π.Χ. την πόλη του Αιγίου την πολιόρκησε ο γιος του Αντιγόνου, Δημήτριος ο Πολιορκητής. Τελικά η φρουρά υπέκυψε. Ο Δημήτριος φέρθηκε πολύ σκληρά στη μακεδονική φρουρά. Σταύρωσε μπροστά στις πύλες της πόλης το Στρόμβιχο και 80 άντρες του. Από το 303 π.Χ. το Αίγιο όπως και όλες οι Αχαϊκές πόλεις, πέρασαν μια περίοδο κρίσης και αναταραχών. Οι Μακεδόνες τοποθέτησαν τυράννους σε κάθε πόλη και άρχισαν οι μεγάλοι καυγάδες για το ποιος θα γίνει τύραννος. Η κατάσταση αυτή κράτησε ως το 287 π.Χ. όταν οι Αχαϊκές πόλεις ανέτρεψαν και έδιωξαν τις μακεδονικές φρουρές και δημιούργησαν τον πρώτο πυρήνα της Αχαϊκής Συμπολιτείας που έπαιξε σημαντικό ρόλο στα πράγματα της Πελοποννήσου έως τη Ρωμαϊκή κατάκτηση (145 π.Χ.).Το 276 π.Χ. γίνεται μέλος του Β΄ Κοινού των Αχαιών που είναι περισσότερο γνωστό με το όνομα Αχαïκή Συμπολιτεία. Εκτός όμως από το ότι το Αίγιο ήταν η θρησκευτική και πολιτική μητρόπολη της Αχαϊκής Συμπολιτείας , άλλα κατοπινά γεγονότα του έδωσαν ευρύτερη σημασία
Μετά την φυγή των Μακεδονικών Φρουρών από την περιοχή εμφανίζεται ο Σπαρτιάτης Κλεομένης ο οποίος θα στραφεί εναντίον της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Μπροστά στον ορμητικό Κλεομένη το 223π.Χ. γίνεται σύνοδος των Αχαϊκών πόλεων στο Αίγιο όπου αποφασίζεται να κληθεί ο βασιλιάς της Μακεδονίας για βοήθεια. Ο Αντίγονος ο Δώσων έρχεται στο Αίγιο και αναλαμβάνει την ηγεμονία της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Το 222π.Χ. ο Αντίγονος νικά τον Κλεομένη στα στενά της Σελλασίας και θέτει τέρμα στα σχέδιά του. Το 209 π.Χ. συνέρχεται στο Αίγιο η Σύνοδος των Συμμάχων των Αχαιών, των ουδέτερων Ελλήνων και του Φιλίππου της Μακεδονίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου